matematyka jest trudniejsza do podrobienia. porażka jest znacznie bardziej oczywista. więc matematyka może działać jako w miarę dobry filtr inteligencji i, co ważniejsze, robić to na dużą skalę ALE historia/filologia mogą pełnić tę samą rolę. w rzeczywistości pełniły ją, aż do jakichś 5 minut temu po prostu opieraj się na grece/łacinie

Jestem całkowicie poważny. Oparcie wszystkiego na tłumaczeniu, dyskusji i analizie źródeł pierwotnych, napisanych w starożytnych (= trudnych) językach, a zobaczysz absolutnie okropne wskaźniki niepowodzeń i rezygnacji. A potrzebujesz osoby, która zrezygnuje, aby filtr społeczny działał.

w zasadzie, znaczna część klasycznego wykształcenia polegała na rozwiązywaniu problemów logicznych, związanych z analizowaniem starożytnych tekstów o bardzo złożonej gramatyce. czytanie tekstów łacińskich w oryginale rzeczywiście wymaga dużej ilości rozumowania logicznego, co jest absolutnie niemożliwe do podrobienia.

co jest gorsze: gdy nie ma obiektywnego filtra i obiektywnych kryteriów wyboru kogoś do środka lub na zewnątrz, wszystko coraz bardziej zależy od społecznej zgody. w zasadzie przejście nie zależy od bycia mądrym lub kompetentnym, ale od bycia akceptowanym przez innych (-> konformizm)